Er is tegenwoordig veel onderzoek naar manieren om pijn bij artrose te verlichten. In 2022 had onderzoek aangetoond dat het volgen van een caloriearm dieet in combinatie met meer beweging, de pijn verlicht en de functionaliteit van een gewricht verbetert. Geïnspireerd door dit onderzoek hebben onderzoekers uit Amsterdam een innovatief leefstijlprogramma ontwikkeld dat niet alleen gericht is op eten en meer bewegen, maar ook op stressmanagement en slaapverbetering, met de specifieke nadruk op een plantaardig dieet vanwege de bewezen ontstekingsremmende eigenschappen. Uiteindelijk hebben zij het effect van zo’n geheel nieuw leefstijlprogramma onderzocht bij patiënten met artrose en metabool syndroom. 

Metabool syndroom 
Het is goed om te weten dat het metabool syndroom zelf geen ziekte is, maar een combinatie van verschillende risicofactoren. Het gaat dan om obesitas (een BMI ¹ hoger dan 30 of een taille omtrek van 102 (mannen) of 88 cm (vrouwen)), verhoogde bloeddruk, verlaagd goed cholesterol, verhoogde bloedsuiker en verhoogde bloedvetten/triglyceride. Iemand die voldoet aan 3 of meer van deze kenmerken heeft metabool syndroom. Gewichtsverlies of verbetering van de bloedwaarden, kan deze mensen helpen om weer van het metabool syndroom af te komen en daarmee ook het risico op andere ziekten, zoals hart- en vaatziekten te verminderen.  

Het leefstijlprogramma 
De onderzoekers in Amsterdam hebben 64 patiënten met artrose in de heup of knie willekeurig verdeeld over 2 groepen. De ene groep volgde het nieuwe leefstijlprogramma van 16 weken, terwijl de andere groep (de controlegroep) niets veranderde aan hun leefstijl. Het leefstijlprogramma bestond uit theoretische en praktische lessen over een plantaardig dieet (inclusief kookles), over beweging, over stressmanagement en zij kregen coaching op het gebied van slaap. Daarnaast ontvingen zij oefeningen voor thuis en volledig uitgewerkte plantaardige weekmenu’s in lijn met de schijf van Vijf van het voedingscentrum. Deze weekmenu’s richtte zich vooral op het eten van meer vezels en minder verzadigd vet.  

Uitkomst onderzoek
Na 16 weken ervaarde de groep die het leefstijlprogramma had gevolgd, minder pijn en stijfheid in het aangedane gewricht. Ook was de functionaliteit van het gewricht verbeterd in vergelijking met de controlegroep. Verder had deze groep 4 tot 7 kilo aan gewicht verloren zonder dat zij aangaven minder calorieën te zijn gaan eten. De patiënten waren ook minder moe en hadden verbeterde bloedwaarden. Er waren zelfs enkele patiënten die zo erg verbeterd waren dat zij niet langer voldeden aan de kenmerken van metabool syndroom.  

Conclusie 
Een leefstijlprogramma gericht op een plantaardig dieet, meer lichaamsbeweging en ontspanning kan de gezondheidsproblemen verlichten van mensen met artrose en metabool syndroom. 

Benieuwd naar het hele artikel? Klik dan hier:  
A multidisciplinary lifestyle program for metabolic syndrome-associated osteoarthritis: the “Plants for Joints” randomized controlled trial – Osteoarthritis and Cartilage (oarsijournal.com) 

Meer informatie kan ook gevonden worden op de website: Plants for Joints – Reade 

1: BMI = Body Mass Index. Dit wordt gebruikt om in kaart te brengen of iemands gewicht klopt met zijn of haar lengte. Een BMI tussen 18.5 en 25 is gezond. Een BMI tussen de 25 en de 30 geeft aan dat iemand overgewicht heeft en een BMI hoger dan 30 geeft aan dat iemand obesitas heeft. Je kunt je BMI zelf berekenen met de volgende formule: gewicht gedeeld door je lengte in het kwadraat. Voorbeeld: 83 kg / (1,75 x 1,75). Eerst hetgeen wat tussen de haakjes staat oplossen, geeft 83 / 3,06 = 27,10. Deze persoon zou dus overgewicht hebben. Een handige tool voor BMI berekenen | Voedingscentrum.