Dr. Anita Feleus, docent aan de opleiding fysiotherapie van de Hogeschool Rotterdam, gaf in deze workshop inzicht in zelfmanagement bij artrose. Ook benadrukte zij het belang van een actieve levensstijl. Als afsluiter gingen de deelnemers samen in kleine groepjes kijken hoe ze gezond beweeggedrag kunnen toepassen in hun leven, Dit deden ze met de Blijf in Beweging ondersteuning Zorgprofessionals (BiBoZ)-methode.
De verschillende uitdagingen bij artrose
De workshop begon met uitleg over zelfmanagement en hoe je zelfmanagement vaardigheden kan inzetten. Zelfmanagement is “het vermogen in omgaan met lichamelijke, psychische en sociale consequenties van een aandoening/beperking en bijbehorende aanpassingen in leefstijl, in samenhang met de sociale omgeving”. Anita benadrukte dat mensen met artrose verschillende uitdagingen ervaren. Deze variëren van medische tot emotionele aspecten. Hierbij gaat het om o.a. pijn, vermoeidheid, het voorbereiden op een onzekere toekomst en uitdagingen op emotioneel gebied.
Zelfmanagement bij die uitdagingen
Goede zelfmanagementvaardigheden zijn bijvoorbeeld: probleemoplossend vermogen, besluitvaardigheid, het inzetten van hulpbronnen en een planning kunnen maken. Als je dit zelf kan inzetten leer je omgaan met de verschillende uitdagingen bij artrose. Routinematig voldoende bewegen is ook een belangrijk onderdeel van zelfmanagement. En daarnaast werd het belang benadrukt van het aanhouden van een gezonde levensstijl.
Zelf aan de slag
In het tweede gedeelte van de workshop introduceerde Anita de BiBoZ-methode. De deelnemers gingen zelf aan de slag met de methode. Ieder individu de juiste ondersteuning geven naar een duurzaam en gezond beweeggedrag, is het doel van de methode. Er wordt gebruik gemaakt van zes zorgverhalen. De verhalen van de BIBOZ methode vindt u hier: 20230913-pdf-alle-verhalen-bibozmethode.pdf (vitaledelta.nl)
Verhalen uit de praktijk
De zorgverhalen zijn fictieve verhalen van personen gebaseerd op praktijksituaties. Deelnemers konden zich (deels) in één of meerdere zorgverhalen herkennen en tips uitwisselen. Hierdoor ontstonden er gesprekken over verschillende positieve en negatieve ervaringen met bewegen en hoe iedereen hiermee omgaat. In de praktijk helpt de BiBoZ-methode zowel de patiënt als de zorgprofessionals om sneller te begrijpen wat individuele beweegbehoeften zijn. Ook kan er beter passend advies worden gegeven.
Uw belang is leidend
De workshop eindigde met enkele belangrijke boodschappen: zelfmanagement is van groot belang voor iedereen met artrose. Het hoeft niet alleen te worden gedaan. Er kan altijd ondersteuning van anderen worden gevraagd. Hierbij is het belangrijk om altijd in het achterhoofd te houden wat voor u van belang is en wat u wilt.
Handige websites:
- Bij de dokter? 3 goede vragen: https://begineengoedgesprek.nl/
- Keuzekaart: https://www.thuisarts.nl/artrose/ik-heb-artrose-in-mijn-knie-en-ga-naar-ziekenhuis#keuzekaart-23859
- Patientenfederatie: https://www.mijnkwaliteitvanleven.nl/
- Polyartrose lotgenoten vereniging: Home – P-AL (poly-artrose.nl)
- Patiëntinformatie van ReumaNederland: Over artrose | Artrose | Reuma.nl
- Zelfmanagementweb: Oplossingsgericht werken met het Zelfmanagement Web | ZonMw Projects
- Thuisarts: https://www.thuisarts.nl/artrose;
- Patiëntinformatie van het KNGF: https://www.defysiotherapeut.com/aandoeningen-en-klachten/artrose/.
- Gesprekstool duurzaam gezond bewegen: BiBoZ – Vitale Delta
- Laagdrempelig beweegaanbod Rotterdam: www.beweegcoach.nl
- PROZA-project: www.hr.nl/PROZA
Tips om de regie te houden voor en tijdens een gesprek met je zorgverlener:
Zelf aan de slag: