Erin Macri en Niels Dur, onderzoekers van de afdeling Orthopedie & Sportgeneeskunde van het Erasmus MC, hebben bij het Artrose Gezond Café van april 2024 een workshop gegeven over de rol van biomechanica bij artrose.

Wat is Biomechanica
Biomechanica bestudeert de krachten en de druk in een gewricht of een lichaam tijdens beweging. Dit is ontzettend belangrijk binnen het artroseonderzoek, omdat de soort en mate van druk tijdens bewegen gezien wordt als één van de belangrijkste factoren bij het ontstaan en verergeren van artrose. Voor het voorkomen van artrose is het belangrijk dat de druk wordt verspreid over het gewrichtskraakbeen, zodat er geen zwakke plekken in het kraakbeen ontstaan. Denk bijvoorbeeld aan hoe je bij het verspreiden van je gewicht over dun ijs kan voorkomen dat je door het ijs heen zakt. 

Hoe doe je onderzoek naar krachtverdeling tijdens beweging?
Bewegingsonderzoek wordt op dit moment vooral gedaan met behulp van reflecterende bolletjes (markers), die op verschillende plekken op de huid worden geplakt. Terwijl de proefpersoon beweegt, wordt de positie van de bolletjes gevolgd met speciale camera’s. Op deze manier kan de beweging van de onderliggende botten worden bepaald en zo ook de druk op het gewricht. Een nadeel van deze techniek is dat het systeem best veel meetfouten maakt, omdat de gefilmde huid tijdens beweging anders beweegt dan de onderliggende botten. Hierdoor worden de kleine veranderingen in beweging bij vroege artrose niet goed gemeten.

Nieuwe techniek
Om dit probleem op te lossen, wordt een nieuw bewegingslaboratorium, het MOBI-lab, opgezet in het Erasmus MC. In dit nieuwe lab wordt bewegingsonderzoek niet alleen uitgevoerd met de bolletjes, maar wordt er tegelijkertijd ook een röntgenfilmpje van het gewricht gemaakt. Op deze manier kan direct naar de beweging van de botten gekeken worden tijdens het bewegen en kunnen meetfouten verkleind worden. Met deze nieuwe technologie hoopt het team van Erin en Niels uit te kunnen leggen welke veranderingen in het bewegingspatroon artrose veroorzaken of verergeren. De MOBI-studie die eind dit jaar (2024) van start gaat, is het eerste onderzoek waarbij specifiek gekeken wordt naar het kniegewricht. 

Een dynamische discussie
Tijdens de workshop werd enthousiast gereageerd op het nieuwe bewegingslab en de onderzoeken die hiermee gedaan kunnen worden. Vanuit de zaal kwam naar voren dat er geen duidelijk advies bestaat over hoe en hoeveel je moet bewegen als er eenmaal artrose is vastgesteld. Uiteraard is dit ook afhankelijk van vele verschillende factoren, maar een beter begrip van hoe het gewrichtskraakbeen belast wordt tijdens (verschillende soorten) beweging zou in de toekomst kunnen zorgen voor duidelijkere richtlijnen voor een bewegingsadvies op maat. Dit zou kunnen leiden tot een vermindering van klachten en mogelijk het verergeren van artrose kunnen remmen.